Αγχώδεις Διαταραχές
Άτομα κάθε ηλικίας, παιδιά και ενήλικες, μπορεί να εμφανίσουν κάποια αγχώδη διαταραχή σε βαθμό που να επηρεάζει τη λειτουργικότητα τους στις καθημερινές τους δραστηριότητες και υποχρεώσεις.
Διαταραχή πανικού με ή χωρίς αγοραφοβία, κοινωνική φοβία, ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή, διαταραχή μετά από τραυματικό στρες, ειδικές φοβίες είναι μερικές από τις ειδικές καταστάσεις αυτής της κατηγορίας.
Παρόλο που είναι ενδεικτική των κριτηρίων και συμπτωμάτων, δε στεκόμαστε στην ταμπέλα της ψυχιατρικής διάγνωσης. Στις περισσότερες περιπτώσεις άτομα με την ίδια διάγνωση έχουν σημαντική διαφορά στο είδος των συμπτωμάτων και κυρίως στην πραγματική αιτία που έχει δημιουργήσει τη διαταραχή. Ένα άτομο μπορεί να εμφανίζει κρίσεις πανικού οι οποίες κατά κύριο λόγο δίνουν στρες στα επινεφρίδια και φωτιά στο μεσημβρινό της καρδιάς, σε κάποιο άλλο μπορεί να επηρεάζονται τα επινεφρίδια και η ουροδόχος κύστη και να έχει συχνοουρία και ακράτεια, ενώ σε κάποιο άλλο να επηρεάζεται περισσότερο ο θυρεοειδής αδένας και συνολικά ο λαιμός, ο άνθρωπος να αισθάνεται ότι δεν μπορεί να πάρει ανάσα, ότι δεν μπορεί να καταπιεί κ.λπ.
Σύμφωνα με την ολιστική προσέγγιση της υγείας, όλοι μας βιώνουμε κάποια βασικά συναισθήματα: θυμό, χαρά, ανησυχία, θλίψη, φόβο. Ο παρατεταμένος θυμός κάνει ζημιά στο συκώτι. Η υπερβολική χαρά έχει τη δυνατότητα να αδειάσει την καρδιά. Η υπερβολική ανησυχία, η διαρκής σκέψη και η νοητική κόπωση αδειάζουν τον σπλήνα. Η θλίψη, το πένθος και η μοναξιά αποθηκεύονται και μπλοκάρουν τα πνευμόνια. Ο φόβος αδειάζει τα νεφρά.
Όταν ο συναισθηματικός φορέας δονείται από κάποιο αρνητικό συναίσθημα πέραν του ορίου που μπορεί να αντέξει, τότε χάνεται η ισορροπία όλης της υπόστασης μας. Ο νοητικός φορέας δεν είναι σε θέση να ανταποκριθεί και να επιβάλλει ισορροπία. Με το μυαλό, δηλαδή, δεν μπορούμε πλέον να έχουμε τον έλεγχο. Ο συναισθηματικός φορέας διαρρηγνύεται και συνήθως συμπαρασύρει τόσο το νοητικό φορέα όσο και το διπλό αιθερικό σώμα. Στα σημεία στα οποία συμβαίνει η αιφνίδια διαρροή ενέργειας προκύπτουν στη συνέχεια σωματικά συμπτώματα τα οποία είναι μερικές φορές απειλητικά ακόμα για τη ζωή του ατόμου.
Οι αγχώδεις διαταραχές μπορεί να έχουν την αιτιολογία τους καθαρά στην ιδιοσυγκρασία του ατόμου (essence – constitution). Όλοι μας έχουμε κάποιο ευάλωτο σημείο, όργανο, σύστημα στο σώμα. Σε κάποιους αυτό μπορεί να είναι το νευρικό σύστημα.
Σπανιότερα οφείλονται σε τοξίκωση από ουσίες (π.χ. ζάχαρη, αλκοόλ, καφεΐνη, κάνναβη) ή φαρμακευτικά σκευάσματα (π.χ. αγχολυτικά, ηρεμιστικά). Επίσης, μπορεί να οφείλονται σε κάποια χρόνια ασθένεια, σε συναισθηματικό στρες, σε κάποια τραυματική εμπειρία ή στη συσσώρευση φλέγματος στο σώμα.
Κάποιες φορές η αιτιολογία δείχνει απροσπέλαστη. Είναι τόσο βαθιά, σε πεδία εντελώς ασυνείδητα, ώστε χρειάζονται πολύ ειδικές μέθοδοι για την επίλυση του κόμπου που έχει δημιουργηθεί. Για παράδειγμα, μια έγκυος γυναίκα ανακαλύπτει ότι ο σύζυγος της την απατά. Παθαίνει σοκ. Μία πρώτη της σκέψη ενδεχομένως να είναι και η διακοπή της κύησης. Όλη αυτή η συναισθηματική ταραχή περνά στο έμβρυο. Το σοκ αποτυπώνεται και στο συναισθηματικό φορέα του εμβρύου. Η πρόθεση της διακοπής της κύησης βιώνεται σαν ένα αιφνίδιο «εδώ τελειώνουν όλα, χάνομαι, σβήνω» από το έμβρυο. Μετά τη γέννηση το σοκ εγκλωβίζεται στο 1ο τσάκρα του μωρού και στα επινεφρίδια. Μπορεί αρχικά να έχουμε ένα μωρό ευερέθιστο, που κλαίει χωρίς λόγο και εκφράζει ταραχή και φόβο. Αργότερα, στην παιδική ηλικία μπορεί να είναι κολλημένο στη μητέρα του, να υπάρχει μέσα του ο φόβος ότι θα χάσει την επαφή μαζί της ή ότι θα συμβεί κάτι κακό. Και στην ενήλικη πλέον ζωή ενδεχομένως έχουμε τον άνθρωπο που παθαίνει κρίσεις πανικού όταν μικρά και ανώδυνα κατά τα άλλα ερεθίσματα ανοίγουν την πρωταρχική πληγή του σοκ που βίωσε στην κοιλιά και κινητοποιούν ένα συναισθηματικό και νοητικό χάος στο σώμα του.
Άλλες φορές, το υπόβαθρο πάνω στο οποίο χτίζεται μια αγχώδης διαταραχή δομείται αργά και σε διάστημα πολλών ετών «κακής εκπαίδευσης». Ένα παιδί μεγαλώνει με αδιάφορο, ενεργειακά ανύπαρκτο πατέρα (συνεπώς η ενέργεια του 7ου τσάκρα που ωσμωτικά λαμβάνει από τον πατέρα και ιδανικά σχετίζεται με ασφάλεια, εμπιστοσύνη, υποστήριξη και καθοδήγηση είναι ποταπή) και υπερβολικά αυστηρή μητέρα με προσδοκίες, επιβολή κοινωνικών «πρέπει», απαιτήσεις, τελειομανία. Το παιδί αυτό, σίγουρα όσο είναι ακόμα μικρό αλλά και στη ενήλικη ζωή του υποφέρει από άγχος και ενοχές, πρέπει συνέχεια να είναι τέλειο, συνέχεια να «παράγει» και δεν έχει δικαίωμα να ξεκουράζεται και να απολαμβάνει. Η καθημερινότητα του είναι ένας εξαντλητικός αγώνας να είναι αψεγάδιαστο. Επιπλέον, επειδή το 7ο τσάκρα του έχει μπλοκάρει, δεν αισθάνεται ότι υποστηρίζεται από κάποια ανώτερη αρχή. Δεν μπορεί να σκεφτεί ήρεμα, δε νιώθει εμπιστοσύνη, δεν υπάρχει κάποιος άλλος που να έχει τον έλεγχο, άρα όλα πρέπει να περνούν από το χέρι του, νιώθει ότι τον έχουν βουτήξει όλοι από το λαιμό και απαιτούν, είναι συνήθως πελαγωμένος, μερικές φορές πνίγεται σε μια κουταλιά νερό και δυσκολεύεται να ορίσει προτεραιότητες στις δραστηριότητες του (διότι ακόμα και τα ασήμαντα πράγματα πρέπει να είναι τέλεια).
Ο κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός και καλείται να ανταποκριθεί σε διαφορετικό περιβάλλον. Αυτό που πρέπει πάντα να γίνεται είναι να εξετάζεται η ενεργειακή ανισορροπία προκειμένου να προσδιοριστεί το είδος των συναισθημάτων που υπάρχουν, τα όργανα του σώματος που εμπλέκονται καθώς και η αιτιολογική αλυσίδα που εξελίσσεται σε στρεσογόνα κατάσταση. Προσδιορίζεται η αλληλουχία που κινητοποιείται στο σύνολο της υπόστασης του ανθρώπου (σωματικά συμπτώματα, συναισθήματα καθώς και νοητικές καταγραφές που έχουν πραγματοποιηθεί).